Η διαβητική νευροπάθεια είναι μία από τις μακροπρόθεσμες επιπλοκές του διαβήτη και περιλαμβάνει διάφορες διαταραχές στον τομέα του λεγόμενου σωματικού (περιφερικού) και / ή αυτόνομου νευρικού συστήματος.
Παράγοντες που την προκαλούν είναι εναποθέσεις των αλκοολών της γλυκόζης (πολυόλες), κατά μήκος των νευρικών μεμβρανών, διαταραχές στην κυκλοφορία νεύρων που προκαλείται από ελαττωματική λειτουργία των μικρών αγγείων (μικροαγγειοπάθεια), και οι αλλαγές των παραγόντων που είναι υπεύθυνοι για την ανάπτυξη των νεύρων.
Οι διαγνωστικές εξετάσεις θα βοηθήσουν στο να γίνει διαχωρισμός από άλλες μορφές νευροπάθειας (υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, η ανεπάρκεια βιταμινών, ιογενείς λοιμώξεις, επιπτώσεις της χημειοθεραπείας, η έκθεση σε βαρέα μέταλλα, άλλες μεταβολικές ασθένειες). Διαβητική νευροπάθεια αναπτύσσει περίπου το 30% του τύπου 1 και τύπου 2 διαβητικών. Ο κίνδυνος επηρεάζεται από τον μεταβολικό έλεγχο, τη διάρκεια του σακχαρώδη διαβήτη, την ηλικία του ασθενούς, την παρουσία υπέρτασης (υψηλή πίεση αίματος), διαταραχή του μεταβολισμού των λιπιδίων ή άλλες μακροπρόθεσμες διαβητικές επιπλοκές (αμφιβληστροειδοπάθεια, νεφροπάθεια).
Μετά από μια διάρκεια σακχαρώδη διαβήτη 10 ετών περίπου το ήμισυ όλων των διαβητικών έχει σημάδια της διαβητικής νευροπάθειας. Μερικές φορές η διαβητική νευροπάθεια δεν παρουσιάζει συμπτώματα (υποκλινική), ενώ άλλες φορές παρουσιάζει ποικιλία συμπτωμάτων. Οι κύριες μορφές της διαβητικής νευροπάθειας περιλαμβάνουν την αποκαλούμενη αισθητικοκινητική περιφερική νευροπάθεια και αυτόνομη νευροπάθεια.
Περιφερική αισθητικοκινητική νευροπάθεια
Η περιφερική αισθητικοκινητική νευροπάθεια, η οποία αντιπροσωπεύει περίπου το 80% των περιπτώσεων νευροπάθειας, οδηγεί σε διαταραχές των νεύρων των άκρων, οι οποίες είναι συνήθως συμμετρικές, δηλαδή λαμβάνει χώρα και στις δύο πλευρές, και συχνά στα κάτω άκρα . Είναι επίσης χατακτηριστική η εξέλιξη των συμπτωμάτων από τα δάχτυλα ή τα χέρια, στην κνήμη ή το αντιβράχιο Οι διαβητικοί με νευροπάθεια έχουν διαταραχές αισθητικότητας (μυρμήγκιασμα, καρφίτσες και βελόνες, πόνο σαν κάψιμο ιδιαίτερα τη νύχτα), αλλά επίσης λειτουργική βλάβη των αισθήσεων (διαταραχή αφής, του πόνου, της θερμοκρασίας και αίσθησης δονήσεων), μειωμένη λειτουργία των νεύρων που τροφοδοτούν τους μύες των ποδιών, πρόβλημα αντανακλαστικών.
Τραγική συνέπεια της διαβητικής νευροπάθειας είναι τα διαβητικά έλκη ποδιών.Οι τραυματισμοί δεν αναγνωρίζονται έγκαιρα, ως αποτέλεσμα της μειωμένης αίσθησης του πόνου, με αποτέλεσμα την εμφάνιση μολύνσεων που περιπλέκουν την όλη κατάσταση.
Οι αντίστοιχες πληροφορίες πρέπει να δίνονται στους διαβητικούς, ως μέρος των προγραμμάτων κατάρτισης, από τους γιατρούς οι οποίοι τους παρακολουθούν, προκειμένου να επιτευχθεί καλός μεταβολικός έλεγχος. Τακτική εξέταση από το γιατρό μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην πρόληψη του συνδρόμου του διαβητικού ποδιού και των επιπλοκών του.
Απλές δοκιμές, όπως η εξέταση της αίσθησης δονήσεων με το διαπασών, το τεστ διάκρισης μεταξύ ζεστό- κρύο και αιχμηρό-αμβλύ, βοηθούν το γιατρό να ανιχνεύσει έγκαιρα τη νευρική δυσλειτουργία, ακόμη και αν δεν είναι υπάρχουν εμφανή συμπτώματα στους ασθενείς.
Η νευροπάθεια του αυτόνομου νευρικού συστήματος
Η αυτόνομη διαβητική νευροπάθεια επηρεάζει το λεγόμενο φυτικό νευρικό σύστημα και μπορεί να οδηγήσει σε δυσλειτουργία, διάφορα συστήματα οργάνων.
Αυτή περιλαμβάνει τη διαταραγμένη αντίληψη υπογλυκαιμίας λόγω έλλειψης αντισταθμιστικής ρύθμισης, σιωπηρό έμφραγμα του μυοκαρδίου, διαταραχές στη ρύθμιση του καρδιακού ρυθμού, αρρυθμία, διαταραχές στη ρύθμιση της πίεσης και της ροής του αίματος, διαταραγμένη εφίδρωση (ξηρή επιδερμίδα και επιρρεπες στους τραυματισμούς δέρμα), διαταραχή στην γαστρεντερική λειτουργία, διαταραγμένη λειτουργία της ουροδόχου κύστης και στυτική δυσλειτουργία.
Στα πλαίσια της πρόληψης και της θεραπείας της διαβητικής νευροπάθειας σημαντικό ρόλο παίζει ο βέλτιστος έλεγχος της γλυκόζης του αίματος. Επίσης σημαντική είναι η ομαλοποίηση της πιέσεως του αίματος.
Άλλες θεραπευτικές επιλογές που σχετίζονται με τα συμπτώματα της νόσου είναι τα παυσίπονα φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων των αντιεπιληπτικών. Ορισμένες μελέτες δείχνουν μία ευνοϊκή επίδραση της θεραπείας με το άλφα-λιποϊκό οξύ.
Ο πιο σημαντικός στόχος είναι η έγκαιρη διάγνωση των ευάλωτων ασθενών, κυρίως για την πρόληψη των διαβητικών ελκών.